İş Hayatında Duygusal Zekanızı Kullanmayı Öğrenin!
Duygusal zeka nedir?
Özel yaşamınızda ve iş hayatınızda size neler katar?
Başarılı olmanın bilinen tek bir yolu yoktur. Hem iş hem de sosyal hayatında başarıyı yakalamış kişiler çoğu kez birden çok becerilerini kullanarak bu durumu mümkün kılarlar. Araştırmacılar, kişiyi başarılı kılan faktörler arasında sadece IQ adı verilen zeka türünün değil, EQ olarak adlandırılan duygusal zeka türünün de önemli olduğunu ileri sürmektedir. Peki EQ nedir? Duygusal zeka denince akla neler gelmelidir? Duygusal zeka, kendinin ve karşısındaki kişinin duygularını anlamayı işaret eder. Duygusal zekanın dört seviyesi bulunur. Bu seviyeler; duyguları algılayabilmek, duygularla muhakeme edebilmek, duyguları anlamak ve duyguları kontrol etmek olarak sıralanabilir. Geçmişte duygular ve zeka iki ayrı ve hatta zıt kavram olarak ele alınırken bugün artık duyguların bilişsel beceriler üstündeki etkileri daha rahat gözlenmektedir.
Duygusal Zeka İş Alanında Neden Önemlidir?
Duygusal zeka etkisinde değişebilen bilişsel yönlerimiz, hayatımızın her alanında olduğu gibi iş hayatımızda da bizi ileri taşıyan ya da geride bırakan noktalardan biridir. Duygusal zekanın hem ikili ilişkilerde hem de iş yerlerindeki görevlerin yerine getirilmesinde sahip olduğu önem anlaşıldıkça, işe alımlarda bu konu da öne çıkmaktadır. Birçok iş yeri, mülakatlarda, adayın duygusal zekasını anlamaya yönelik sorular sormaktadır.
İş Yerinde Duygusal Zekası Yüksek Olanlar:
- Daha iyi kararlar verir ve problem çözmede daha iyidirler.
- Baskı altında daha sakin kalabilirler.
- Çatışmaları çözme konusunda beceri gösterirler.
- Diğer kişilerle daha iyi empati kurarlar.
- Yapıcı eleştirileri dinlemede, yansıtmada ve cevaplamada daha başarılıdırlar.
İş Yerinde Duygusal Zekası Düşük Olanlar:
- Kurban rolü oynarlar, hatalarda üstlerine düşen kişisel sorumluluğu almazlar.
- İletişimde pasif agresif bir yolu benimserler.
- Takım olarak çalışmayı reddederler.
- Diğerlerine karşı aşırı eleştireldirler ve diğerlerinin fikrini duymak istemezler.
Duygusal Zekamızı Nasıl Artırabiliriz?
Duygusal zekamızı artırmak istiyorsak ilk önce, duygusal zekanın kategorilerini anlamamız gerekir. Duygusal zeka, öz farkındalık, duyguları yönetebilme, sosyal beceriler, empati kurma ve motivasyon olarak 5 ayrı kategoriye ayrılır.
- Öz farkındalığımızı artırmak ile işe başlayabiliriz. Öz farkındalık nedir sorusunun cevabı, adından da anlaşılabileceği gibi kişinin duygularını anlaması, anlamlandırması, bu duyguların sebepleri kavraması olarak verilebilir. Kişi duygularına dikkat ederek, bu duyguların verdiği tepkileri, başka insanları da ilgilendiren konularda aldığı kararları nasıl ve ne kadar etkilediğini anlamaya çalışarak öz farkındalık için büyük bir adım atabilir. İletişim kurarken ve karar alırken yapılan hataları duygularının etkisinden çıkarak değerlendirme pratikleri yapılabilir.
- Duyguları yönetebilme kategorisi kulağa zorlu bir kategori gibi gelse de aslında doğru pratiklerle duyguları yönetmek mümkündür. İşyerinde yaşanan stresin azaltılması ya da bu stresle baş etmek için kendine en uygun yolları bulmak ilk adımdır. Kişinin her şeyi kontrol edemeyeceğini kabul etmesi ve karar vermeden önce düşünmek için zaman istemeyi alışkanlık haline getirmesi, duygularını yönetmede ciddi faydalar sağlayacaktır.
- Sosyal beceriler bir gecede iyileştirilemez. Ancak karşınızdaki kişinin duygularını anlamaya çalışarak ilk adımı atabilirsiniz. İnsanların neler söylediğini dikkatlice dinlemek, biri konuşurken ona vereceğiniz cevabı düşünmekten vazgeçip, gerçekten ne söylediğini duymak ve anlamak, sözel olmayan, jest ve mimiklerle sergilenen duyguları yakalamaya çalışmak da sosyal becerilerinizi kolayca geliştirmenizde size yardımcı olacaktır.
- Empati duymak her zaman karşınızdakine hak vermek değildir. Olayları karşınızdaki kişinin bakış açısından anlamak, bu duygulara göre tepki verebilmek empatinin olmazsa olmazlarıdır.
- İş yerinde duygusal zekanızı daha çok kullanabilmenizi sağlayan şeylerden biri de motivasyondur. İşinizi neden sevdiğinizi düşünüp, negatif şeylerden ziyade bunlara odaklanmak, iş yerinde pozitif tavırları elden bırakmamak sizin motivasyonunuzu artırarak, duygusal zekanızı daha çok kullanmanızı teşvik edecektir.