Hangi Lider Türü Olmalısınız?

Gandhi, Steve Jobs, Martin Luther King!

Yukarıda ismini saydığımız kişilerin üçü de lider! Ancak üçü de aynı özelliklere mi sahip?

Elbette hayır!

Günümüzde iş dünyası ve psikologların liderlerde bulunması gereken özelliklerle ilgili katı kalıpları bulunuyor. Ancak aslında her lider kendine has özellikler taşıyor. Her lider kişilik her işte başarılı olamıyor. Çünkü yapılacak her iş, konulan her hedef farklı liderlik türlerine ihtiyaç duyuyor.

Hedeflediğiniz başarıya ulaşmak için hangi tür bir lider olmanız gerektiğini öğrenmek istiyorsanız bu yazıyı kaçırmayın!

Lewin Liderlik Türleri
Psikolog Kurt Lewin 1930lu yıllarda üç tür liderlikten bahsetmiştir. Bu liderlik türlerinin ilki otokratik liderdir. Otokratik liderler takım arkadaşlarına sormadan kararlar verir. Eğer hızlı kararlar almanız gerekiyorsa bu liderlik türü sizin için uygun olabilir. Ancak bu liderlik türü ekiptekiler için demoralize edici olabilir.

Lewin’in liderlik türleri arasında yer alan bir tür ise demokratik liderdir. Demokratik liderler son kararı veren kişi olsalar da ekip üyelerinin fikirlerini muhakkak alırlar. Kişilerin yaratıcılığını teşvik ederken projelere ve kararlara katılımlarını maksimum seviyede tutarlar. Hızlı kararlar alınması gerektiğinde demokratik liderlik çok kullanışlı olmayabilir.

Laissez –faire adı verilen son liderlik türünde ise lider ekip çalışanlarına büyük bir özgürlük alanı verir. İşlerini nasıl yapacaklarını ve teslim tarihlerini ekip üyeleri belirler. Bu tür liderler gerekirse destek olur ve ancak ihtiyaç duyulursa işlere karışır. Bu liderlik türü yüksek bir iş tatmini sağlasa da ekip üyelerinin zaman yönetimi ve sorumluluk duygusu düşük ise işler sarpa sarabilir.

Lewin’in ortaya koyduğu bu liderlik türlerinin dışında günümüzde birçok farklı liderlik türü göze çarpıyor. Bu spesifik liderlik türlerinin yaklaşım stili bazı iş alanlarında faydalı olurken, bazı alanlarda kuruma ve çalışanlara zarar verebiliyor.

Spesifik Liderlik Türleri

Bürokratik Liderler
Bürokratik liderler kuralları sıkı sıkıya takip eder, çalışanlarının da aynı şekilde takip etmesini sağlar. Bu tür liderler yüksek güvenlik riski olan işler için idealdir. Makineli üretim, toksik atıklar ve tehlikeli yüksekliklerin söz konusu olduğu alanlarda bürokratik liderler öne çıkarken, esneklik, yaratıcılık ve yenilikçilik gerektiren işlerde fazla etkili olamazlar.

Karizmatik Liderler
Karizmatik lider türü ekip arkadaşlarına ilham veren ve onları motive eden bir türdür. Karizmatik liderler daha çok kendilerine ve amaçlarına odaklanır. Ekip arkadaşlarını ve kurumu dönüştürmekten çok kendileriyle ilgilidirler. Karizmatik liderler ilham verici olsalar da yanlış yaptıklarında farkına varmaz ya da bu durumu kabullenmez. Bu da kurumu temelinden sarsacak hatalara neden olabilir.

Hizmet Eden Liderler
Hizmet eden lider türü, ekibin ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlar. Ekibi cömertçe ve bütüncül bir anlayışla yönetir. Bu tür liderlerin yaklaşımı kurum kültürüne pozitif değer katarken ekip üyelerinin moral ve motivasyonunu çoğaltır. Ancak hizmet eden lider türleri rekabet gereken ortamlarda geride kalabilir. Çünkü karar alma süreci lideri birçok bileşeni gözden geçirmeye iter bu da zaman kaybına neden olur. Hızlı karar alma mekanizması iyi çalışmaz.

İşlemsel Liderler
Bu tür bir liderin düşüncelerinin altında bir kişi işi kabul etmişse yöneticilerinin her dediğini yapmayı da kabul etmiştir fikri yatar. Lider ekip üyeleri kendilerine verilen işi tamamlarsa bunun karşılığını verir. Aynı şekilde ekip üyeleri kendi işlerini tamamlamazlarsa bu kez lider ekip üyelerini cezalandırabileceğine inanır. İşlemsel liderler kurumlarda kişilerin görevleri ve sorumluluklarını netleştirme açısından oldukça faydalı olabilir. Bu tür liderler çalışanları performanslarına göre yargıladığı için bazı çalışanları motive etmekte yarar sağlayabilirler. Ancak işlemsel liderlik türü, çalışanların üzerinde demoralize edici etkiler de bırakabilir. Bu nedenle yaratıcılık gerektiren işlerde işlemsel liderlerin yaklaşımı pek başarılı olmaz.